TY - JOUR A1 - Kufka, Rainer A1 - Rennert, Robert A1 - Kaluđerović, Goran N. A1 - Weber, Lutz A1 - Richter, Wolfgang A1 - Wessjohann, Ludger A. T1 - Synthesis of a tubugi-1-toxin conjugate by a modulizable disulfide linker system with a neuropeptide Y analogue showing selectivity for hY1R-overexpressing tumor cells JF - Beilstein Journal of Organic Chemistry PY - 2019/// VL - 15 SP - 96 EP - 105 SN - 1860-5397 DO - 10.3762/bjoc.15.11 PB - Beilstein-Institut JA - Beilstein J. Org. Chem. UR - https://doi.org/10.3762/bjoc.15.11 KW - drug targeting KW - neuropeptide Y KW - PDC KW - peptide–drug conjugate KW - targeted tumor therapy KW - tubugi KW - tubulysin A KW - Ugi reaction N2 - Tubugi-1 is a small cytotoxic peptide with picomolar cytotoxicity. To improve its cancer cell targeting, it was conjugated using a universal, modular disulfide derivative. This allowed conjugation to a neuropeptide-Y (NPY)-inspired peptide [K4(C-βA-),F7,L17,P34]-hNPY, acting as NPY Y1 receptor (hY1R)-targeting peptide, to form a tubugi-1–SS–NPY disulfide-linked conjugate. The cytotoxic impacts of the novel tubugi-1–NPY peptide–toxin conjugate, as well as of free tubugi-1, and tubugi-1 bearing the thiol spacer (liberated from tubugi-1–NPY conjugate), and native tubulysin A as reference were investigated by in vitro cell viability and proliferation screenings. The tumor cell lines HT-29, Colo320 (both colon cancer), PC-3 (prostate cancer), and in conjunction with RT-qPCR analyses of the hY1R expression, the cell lines SK-N-MC (Ewing`s sarcoma), MDA-MB-468, MDA-MB-231 (both breast cancer) and 184B5 (normal breast; chemically transformed) were investigated. As hoped, the toxicity of tubugi-1 was masked, with IC50 values decreased by ca. 1,000-fold compared to the free toxin. Due to intracellular linker cleavage, the cytotoxic potency of the liberated tubugi-1 that, however, still bears the thiol spacer (tubugi-1-SH) was restored and up to 10-fold higher compared to the entire peptide–toxin conjugate. The conjugate shows toxic selectivity to tumor cell lines overexpressing the hY1R receptor subtype like, e.g., the hard to treat triple-negative breast cancer MDA-MB-468 cells. ER - TY - JOUR AU - Saung, M. T. AU - Zheng, L. JF - Clin. Ther. PY - 2017/// VL - 39 SP - 2125 EP - 2134 DO - 10.1016/j.clinthera.2017.08.015 ER - TY - JOUR AU - Bilen, M. A. AU - Carlisle, J. W. AU - Sonpavde, G. JF - Expert Opin. Invest. Drugs PY - 2018/// VL - 27 SP - 163 EP - 170 DO - 10.1080/13543784.2018.1427731 ER - TY - JOUR AU - Kaluđerović, G. N. AU - Paschke, R. JF - Curr. Med. Chem. PY - 2011/// VL - 18 SP - 4738 EP - 4752 DO - 10.2174/092986711797535308 ER - TY - JOUR AU - Vancurova, I. AU - Uddin, M. M. AU - Zou, Y. AU - Vancura, A. JF - Trends Pharmacol. Sci. PY - 2018/// VL - 39 SP - 295 EP - 306 DO - 10.1016/j.tips.2017.11.008 ER - TY - JOUR AU - Chang, L. AU - Guo, R. JF - Oncotarget PY - 2017/// VL - 8 SP - 49515 EP - 49533 DO - 10.18632/oncotarget.17259 ER - TY - JOUR AU - Gómez-Ruiz, S. AU - Maksimović-Ivanić, D. AU - Mijatović, S. AU - Kaluđerović, G. N. JF - Bioinorg. Chem. Appl. PY - 2012/// DO - 10.1155/2012/140284 ER - TY - JOUR AU - Loktev, A. AU - Haberkorn, U. AU - Mier, W. JF - Curr. Med. Chem. PY - 2017/// VL - 24 SP - 2141 EP - 2155 DO - 10.2174/0929867324666170316120304 ER - TY - JOUR AU - Joubert, N. AU - Denevault-Sabourin, C. AU - Bryden, F. AU - Viaud-Massuard, M.-C. JF - Eur. J. Med. Chem. PY - 2017/// VL - 142 SP - 393 EP - 415 DO - 10.1016/j.ejmech.2017.08.049 ER - TY - JOUR AU - Chalouni, C. AU - Doll, S. JF - J. Exp. Clin. Cancer Res. PY - 2018/// VL - 37 SP - 20 DO - 10.1186/s13046-017-0667-1 ER - TY - JOUR AU - Luginbuehl, V. AU - Meier, N. AU - Kovar, K. AU - Rohrer, J. JF - Biotechnol. Adv. PY - 2018/// VL - 36 SP - 613 EP - 623 DO - 10.1016/j.biotechadv.2018.02.005 ER - TY - JOUR AU - Mercatelli, D. AU - Bortolotti, M. AU - Bazzocchi, A. AU - Bolognesi, A. AU - Polito, L. JF - Biomedicines PY - 2018/// VL - 6 SP - 19 DO - 10.3390/biomedicines6010019 ER - TY - JOUR AU - Bakhtiar, R. JF - Biotechnol. Lett. PY - 2016/// VL - 38 SP - 1655 EP - 1664 DO - 10.1007/s10529-016-2160-x ER - TY - JOUR AU - Diamantis, N. AU - Banerji, U. JF - Br. J. Cancer PY - 2016/// VL - 114 SP - 362 EP - 367 DO - 10.1038/bjc.2015.435 ER - TY - JOUR AU - Wang, Y. AU - Cheetham, A. G. AU - Angacian, G. AU - Su, H. AU - Xie, L. AU - Cui, H. JF - Adv. Drug Delivery Rev. PY - 2017/// VL - 110–111 SP - 112 EP - 126 DO - 10.1016/j.addr.2016.06.015 ER - TY - JOUR AU - Ahrens, V. M. AU - Bellmann-Sickert, K. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - Future Med. Chem. PY - 2012/// VL - 4 SP - 1567 EP - 1586 DO - 10.4155/fmc.12.76 ER - TY - JOUR AU - Gilad, Y. AU - Firer, M. AU - Gellerman, G. JF - Biomedicines PY - 2016/// VL - 4 SP - 11 DO - 10.3390/biomedicines4020011 ER - TY - JOUR AU - Dorsam, R. T. AU - Gutkind, J. S. JF - Nat. Rev. Cancer PY - 2007/// VL - 7 SP - 79 EP - 94 DO - 10.1038/nrc2069 ER - TY - JOUR AU - Sun, W.-w. AU - Zhu, P. AU - Shi, Y.-c. AU - Zhang, C.-l. AU - Huang, X.-f. AU - Liang, S.-y. AU - Song, Z.-y. AU - Lin, S. JF - Diabetes Vasc. Dis. Res. PY - 2017/// VL - 14 SP - 277 EP - 284 DO - 10.1177/1479164117704380 ER - TY - JOUR AU - Tilan, J. AU - Kitlinska, J. JF - Neuropeptides PY - 2016/// VL - 55 SP - 55 EP - 66 DO - 10.1016/j.npep.2015.10.005 ER - TY - JOUR AU - Mittapalli, G. K. AU - Roberts, E. JF - Bioorg. Med. Chem. Lett. PY - 2014/// VL - 24 SP - 430 EP - 441 DO - 10.1016/j.bmcl.2013.11.061 ER - TY - JOUR AU - Michel, M. C. AU - Beck-Sickinger, A. AU - Cox, H. AU - Doods, H. N. AU - Herzog, H. AU - Larhammar, D. AU - Quirion, R. AU - Schwartz, T. AU - Westfall, T. JF - Pharmacol. Rev. PY - 1998/// VL - 50 SP - 143 EP - 150 ER - TY - JOUR AU - Cabrele, C. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - J. Pept. Sci. PY - 2000/// VL - 6 SP - 97 EP - 122 DO - 10.1002/(sici)1099-1387(200003)6:3<97::aid-psc236>3.0.co;2-e ER - TY - JOUR AU - Reubi, J. C. AU - Gugger, M. AU - Waser, B. AU - Schaer, J. C. JF - Cancer Res. PY - 2001/// VL - 61 SP - 4636 EP - 4641 ER - TY - JOUR AU - Körner, M. AU - Waser, B. AU - Reubi, J. C. JF - Clin. Cancer Res. PY - 2008/// VL - 14 SP - 5043 EP - 5049 DO - 10.1158/1078-0432.ccr-07-4551 ER - TY - JOUR AU - Körner, M. AU - Waser, B. AU - Reubi, J. C. JF - Int. J. Cancer PY - 2005/// VL - 115 SP - 734 EP - 741 DO - 10.1002/ijc.20948 ER - TY - JOUR AU - Körner, M. AU - Waser, B. AU - Reubi, J. C. JF - Clin. Cancer Res. PY - 2004/// VL - 10 SP - 8426 EP - 8433 DO - 10.1158/1078-0432.ccr-04-0821 ER - TY - JOUR AU - Körner, M. AU - Waser, B. AU - Reubi, J. C. JF - Lab. Invest. PY - 2004/// VL - 84 SP - 71 EP - 80 DO - 10.1038/labinvest.3700009 ER - TY - JOUR AU - Körner, M. AU - Reubi, J. C. JF - Peptides PY - 2007/// VL - 28 SP - 419 EP - 425 DO - 10.1016/j.peptides.2006.08.037 ER - TY - JOUR AU - Gicquiaux, H. AU - Lecat, S. AU - Gaire, M. AU - Dieterlen, A. AU - Mély, Y. AU - Takeda, K. AU - Bucher, B. AU - Galzi, J.-L. JF - J. Biol. Chem. PY - 2002/// VL - 277 SP - 6645 EP - 6655 DO - 10.1074/jbc.m107224200 ER - TY - JOUR AU - Ouedraogo, M. AU - Lecat, S. AU - Rochdi, M. D. AU - Hachet-Haas, M. AU - Matthes, H. AU - Gicquiaux, H. AU - Verrier, S. AU - Gaire, M. AU - Glasser, N. AU - Mély, Y. AU - Takeda, K. AU - Bouvier, M. AU - Galzi, J.-L. AU - Bucher, B. JF - Traffic PY - 2008/// VL - 9 IS - 3 SP - 305 EP - 324 DO - 10.1111/j.1600-0854.2007.00691.x ER - TY - JOUR AU - Söll, R. M. AU - Dinger, M. C. AU - Lundell, I. AU - Larhammer, D. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - Eur. J. Biochem. PY - 2001/// VL - 268 SP - 2828 EP - 2837 DO - 10.1046/j.1432-1327.2001.02161.x ER - TY - JOUR AU - Ahrens, V. M. AU - Kostelnik, K. B. AU - Rennert, R. AU - Böhme, D. AU - Kalkhof, S. AU - Kosel, D. AU - Weber, L. AU - von Bergen, M. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - J. Controlled Release PY - 2015/// VL - 209 SP - 170 EP - 178 DO - 10.1016/j.jconrel.2015.04.037 ER - TY - JOUR AU - Zwanziger, D. AU - Khan, I. U. AU - Neundorf, I. AU - Sieger, S. AU - Lehmann, L. AU - Friebe, M. AU - Dinkelborg, L. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - Bioconjugate Chem. PY - 2008/// VL - 19 SP - 1430 EP - 1438 DO - 10.1021/bc7004297 ER - TY - JOUR AU - Hofmann, S. AU - Maschauer, S. AU - Kuwert, T. AU - Beck-Sickinger, A. G. AU - Prante, O. JF - Mol. Pharmaceutics PY - 2015/// VL - 12 SP - 1121 EP - 1130 DO - 10.1021/mp500601z ER - TY - JOUR AU - Khan, I. U. AU - Zwanziger, D. AU - Böhme, I. AU - Javed, M. AU - Naseer, H. AU - Hyder, S. W. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - Angew. Chem., Int. Ed. PY - 2010/// VL - 49 SP - 1155 EP - 1158 DO - 10.1002/anie.200905008 ER - TY - JOUR AU - Hofmann, S. AU - Frank, R. AU - Hey-Hawkins, E. AU - Beck-Sickinger, A. G. AU - Schmidt, P. JF - Neuropeptides PY - 2013/// VL - 47 SP - 59 EP - 66 DO - 10.1016/j.npep.2012.12.001 ER - TY - JOUR AU - Zwanziger, D. AU - Böhme, I. AU - Lindner, D. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - J. Pept. Sci. PY - 2009/// VL - 15 SP - 856 EP - 866 DO - 10.1002/psc.1188 ER - TY - JOUR AU - Langer, M. AU - Kratz, F. AU - Rothen-Rutishauser, B. AU - Wunderli-Allenspach, H. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - J. Med. Chem. PY - 2001/// VL - 44 SP - 1341 EP - 1348 DO - 10.1021/jm001065f ER - TY - JOUR AU - Ahrens, V. M. AU - Frank, R. AU - Stadlbauer, S. AU - Beck-Sickinger, A. G. AU - Hey-Hawkins, E. JF - J. Med. Chem. PY - 2011/// VL - 54 SP - 2368 EP - 2377 DO - 10.1021/jm101514m ER - TY - JOUR AU - Böhme, D. AU - Krieghoff, J. AU - Beck-Sickinger, A. G. JF - J. Med. Chem. PY - 2016/// VL - 59 SP - 3409 EP - 3417 DO - 10.1021/acs.jmedchem.6b00043 ER - TY - JOUR AU - Cao, Y.-N. AU - Zheng, L.-L. AU - Wang, D. AU - Liang, X.-X. AU - Gao, F. AU - Zhou, X.-L. JF - Eur. J. Med. Chem. PY - 2018/// VL - 143 SP - 806 EP - 828 DO - 10.1016/j.ejmech.2017.11.062 ER - TY - JOUR AU - Rogalska, A. AU - Bukowska, B. AU - Marczak, A. JF - Toxicol. In Vitro PY - 2018/// VL - 47 SP - 48 EP - 62 DO - 10.1016/j.tiv.2017.11.001 ER - TY - JOUR AU - Liebmann, J. E. AU - Cook, J. A. AU - Lipschultz, C. AU - Teague, D. AU - Fisher, J. AU - Mitchell, J. B. JF - Br. J. Cancer PY - 1993/// VL - 68 SP - 1104 EP - 1109 DO - 10.1038/bjc.1993.488 ER - TY - JOUR AU - Pando, O. AU - Stark, S. AU - Denkert, A. AU - Porzel, A. AU - Preusentanz, R. AU - Wessjohann, L. A. JF - J. Am. Chem. Soc. PY - 2011/// VL - 133 SP - 7692 EP - 7695 DO - 10.1021/ja2022027 ER - TY - JOUR AU - Pando, O. AU - Dörner, S. AU - Preusentanz, R. AU - Denkert, A. AU - Porzel, A. AU - Richter, W. AU - Wessjohann, L. JF - Org. Lett. PY - 2009/// VL - 11 SP - 5567 EP - 5569 DO - 10.1021/ol902320w ER - TY - JOUR AU - Dömling, A. AU - Beck, B. AU - Eichelberger, U. AU - Sakamuri, S. AU - Menon, S. AU - Chen, Q.-Z. AU - Lu, Y. AU - Wessjohann, L. A. JF - Angew. Chem., Int. Ed. PY - 2006/// VL - 45 SP - 7235 EP - 7239 DO - 10.1002/anie.200601259 ER - TY - JOUR AU - Steinmetz, H. AU - Glaser, N. AU - Herdtweck, E. AU - Sasse, F. AU - Reichenbach, H. AU - Höfle, G. JF - Angew. Chem., Int. Ed. PY - 2004/// VL - 43 SP - 4888 EP - 4892 DO - 10.1002/anie.200460147 ER - TY - JOUR AU - Sasse, F. AU - Steinmetz, H. AU - Heil, J. AU - Höfle, G. AU - Reichenbach, H. JF - J. Antibiot. PY - 2000/// VL - 53 SP - 879 EP - 885 DO - 10.7164/antibiotics.53.879 ER - TY - JOUR AU - Kazmaier, U. AU - Hebach, C. JF - Synlett PY - 2003/// SP - 1591 EP - 1594 DO - 10.1055/s-2003-40987 ER - TY - JOUR AU - Shibue, T. AU - Hirai, T. AU - Okamoto, I. AU - Morita, N. AU - Masu, H. AU - Azumaya, I. AU - Tamura, O. JF - Chem. – Eur. J. PY - 2010/// VL - 16 SP - 11678 EP - 11688 DO - 10.1002/chem.201000963 ER - TY - JOUR AU - Burkhart, J. L. AU - Müller, R. AU - Kazmaier, U. JF - Eur. J. Org. Chem. PY - 2011/// SP - 3050 EP - 3059 DO - 10.1002/ejoc.201100155 ER - TY - JOUR AU - Friestad, G. K. AU - Banerjee, K. AU - Marié, J.-C. AU - Mali, U. AU - Yao, L. JF - J. Antibiot. PY - 2016/// VL - 69 SP - 294 EP - 298 DO - 10.1038/ja.2016.7 ER - TY - JOUR AU - Hoffmann, J. AU - Gorges, J. AU - Junk, L. AU - Kazmaier, U. JF - Org. Biomol. Chem. PY - 2015/// VL - 13 SP - 6010 EP - 6020 DO - 10.1039/c5ob00587f ER - TY - JOUR AU - Kaur, G. AU - Hollingshead, M. AU - Holbeck, S. AU - Schauer-Vukašinović, V. AU - Camalier, R. F. AU - Dömling, A. AU - Agarwal, S. JF - Biochem. J. PY - 2006/// VL - 396 IS - 2 SP - 235 EP - 242 DO - 10.1042/bj20051735 ER - TY - JOUR AU - Puentes, A. R. AU - Morejón, M. C. AU - Rivera, D. G. AU - Wessjohann, L. A. JF - Org. Lett. PY - 2017/// VL - 19 SP - 4022 EP - 4025 DO - 10.1021/acs.orglett.7b01761 ER - TY - JOUR AU - Wessjohann, L. A. AU - Morejón, M. C. AU - Ojeda, G. M. AU - Rhoden, C. R. B. AU - Rivera, D. G. JF - J. Org. Chem. PY - 2016/// VL - 81 SP - 6535 EP - 6545 DO - 10.1021/acs.joc.6b01150 ER - TY - JOUR AU - Daly, T. A. AU - Almeida, P. F. AU - Regen, S. L. JF - J. Am. Chem. Soc. PY - 2012/// VL - 134 SP - 17245 EP - 17252 DO - 10.1021/ja3074825 ER - TY - JOUR AU - Stull, R. A. AU - Tavassoli, R. AU - Kennedy, S. AU - Osborn, S. AU - Harte, R. AU - Lu, Y. AU - Napier, C. AU - Abo, A. AU - Chin, D. J. JF - BMC Genomics PY - 2005/// VL - 6 DO - 10.1186/1471-2164-6-55 ER -