TY - JOUR A1 - Albada, H. Bauke A1 - Chiriac, Alina-Iulia A1 - Wenzel, Michaela A1 - Penkova, Maya A1 - Bandow, Julia E. A1 - Sahl, Hans-Georg A1 - Metzler-Nolte, Nils T1 - Modulating the activity of short arginine-tryptophan containing antibacterial peptides with N-terminal metallocenoyl groups JF - Beilstein Journal of Organic Chemistry PY - 2012/// VL - 8 SP - 1753 EP - 1764 SN - 1860-5397 DO - 10.3762/bjoc.8.200 PB - Beilstein-Institut JA - Beilstein J. Org. Chem. UR - https://doi.org/10.3762/bjoc.8.200 KW - antimicrobial peptides KW - arginine KW - medicinal organometallic chemistry KW - metallocenoyl KW - peptides KW - tryptophan N2 - A series of small synthetic arginine and tryptophan containing peptides was prepared and analyzed for their antibacterial activity. The effect of N-terminal substitution with metallocenoyl groups such as ferrocene (FcCO) and ruthenocene (RcCO) was investigated. Antibacterial activity in different media, growth inhibition, and killing kinetics of the most active peptides were determined. The toxicity of selected derivatives was determined against erythrocytes and three human cancer cell lines. It was shown that the replacement of an N-terminal arginine residue with a metallocenoyl moiety modulates the activity of WRWRW-peptides against Gram-positive and Gram-negative bacteria. MIC values of 2–6 µM for RcCO-W(RW)2 and 1–11 µM for (RW)3 were determined. Interestingly, W(RW)2-peptides derivatized with ferrocene were significantly less active than those derivatized with ruthenocene which have similar structural but different electronic properties, suggesting a major influence of the latter. The high activities observed for the RcCO-W(RW)2- and (RW)3-peptides led to an investigation of the origin of activity of these peptides using several important activity-related parameters. Firstly, killing kinetics of the RcCO-W(RW)2-peptide versus killing kinetics of the (RW)3 derivative showed faster reduction of the colony forming units for the RcCO-W(RW)2-peptide, although MIC values indicated higher activity for the (RW)3-peptide. This was confirmed by growth inhibition studies. Secondly, hemolysis studies revealed that both peptides did not lead to significant destruction of erythrocytes, even up to 500 µg/mL for (RW)3 and 250 µg/mL for RcCO-W(RW)2. In addition, toxicity against three human cancer cell lines (HepG2, HT29, MCF7) showed that the (RW)3-peptide had an IC50 value of ~140 µM and the RcW(RW)2 one of ~90 µM, indicating a potentially interesting therapeutic window. Both the killing kinetics and growth inhibition studies presented in this work point to a membrane-based mode of action for these two peptides, each having different kinetic parameters. ER - TY - JOUR AU - Wenzel, M. AU - Bandow, J. E. JF - Proteomics PY - 2011/// VL - 11 SP - 3256 EP - 3268 DO - 10.1002/pmic.201100046 ER - TY - JOUR AU - Hancock, R. E. W. AU - Lehrer, R. JF - Trends Biotechnol. PY - 1998/// VL - 16 SP - 82 EP - 88 DO - 10.1016/S0167-7799(97)01156-6 ER - TY - JOUR AU - Hancock, R. E. W. AU - Chapple, D. S. JF - Antimicrob. Agents Chemother. PY - 1999/// VL - 43 SP - 1317 EP - 1323 ER - TY - JOUR AU - Hancock, R. E. W. AU - Sahl, H.-G. JF - Nat. Biotechnol. PY - 2006/// VL - 24 SP - 1551 EP - 1557 DO - 10.1038/nbt1267 ER - TY - JOUR AU - Findlay, B. AU - Zhanel, G. G. AU - Schweizer, F. JF - Antimicrob. Agents Chemother. PY - 2010/// VL - 54 SP - 4049 EP - 4058 DO - 10.1128/AAC.00530-10 ER - TY - JOUR AU - Gause, G. F. AU - Brazhnikova, M. G. JF - Nature PY - 1944/// VL - 154 SP - 703 DO - 10.1038/154703a0 ER - TY - JOUR AU - Zasloff, M. JF - Nature PY - 2002/// VL - 415 SP - 389 EP - 395 DO - 10.1038/415389a ER - TY - JOUR AU - Fjell, C. D. AU - Hiss, J. A. AU - Hancock, R. E. W. AU - Schneider, G. JF - Nat. Rev. Drug Discovery PY - 2012/// VL - 11 SP - 37 EP - 51 DO - 10.1038/nrd3591 ER - TY - JOUR AU - Kadam, R. U. AU - Bergmann, M. AU - Hurley, M. AU - Garg, D. AU - Cacciarini, M. AU - Swiderska, M. A. AU - Natici, C. AU - Sattler, M. AU - Smyth, A. R. AU - Williams, P. AU - Cámara, M. AU - Stocker, A. AU - Darbre, T. AU - Reymond, J.-L. JF - Angew. Chem., Int. Ed. PY - 2011/// VL - 50 SP - 10631 EP - 10635 DO - 10.1002/anie.201104342 ER - TY - JOUR AU - Appelt, C. AU - Schrey, A. K. AU - Söderhäll, J. A. AU - Schmieder, P. JF - Bioorg. Med. Chem. Lett. PY - 2007/// VL - 17 SP - 2334 EP - 2337 DO - 10.1016/j.bmcl.2007.01.075 ER - TY - JOUR AU - Young, A. W. AU - Liu, Z. AU - Zhou, C. AU - Totsingan, F. AU - Jiwrajka, N. AU - Shi, Z. AU - Kallenbach, N. R. JF - Med. Chem. Commun. PY - 2011/// VL - 2 SP - 308 EP - 314 DO - 10.1039/c0md00247j ER - TY - JOUR AU - Johansson, E. M. V. AU - Kadam, R. U. AU - Rispoli, G. AU - Crusz, S. A. AU - Bartels, K.-M. AU - Diggle, S. P. AU - Cámara, M. AU - Williams, P. AU - Jaeger, K.-E. AU - Darbre, T. AU - Reymond, J.-L. JF - Med. Chem. Commun. PY - 2011/// VL - 2 SP - 418 EP - 420 DO - 10.1039/c0md00270d ER - TY - JOUR AU - Stach, M. AU - Maillard, N. AU - Kadam, R. U. AU - Kalbermatter, D. AU - Meury, M. AU - Page, M. G. P. AU - Fotiadis, D. AU - Darbre, T. AU - Reymond, J.-L. JF - Med. Chem. Commun. PY - 2012/// VL - 3 SP - 86 EP - 89 DO - 10.1039/c1md00272d ER - TY - JOUR AU - Makovitzki, A. AU - Avrahami, D. AU - Shai, Y. JF - Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. PY - 2006/// VL - 103 SP - 15997 EP - 16002 DO - 10.1073/pnas.0606129103 ER - TY - JOUR AU - Arnusch, C. J. AU - Albada, H. B. AU - van Vaardegem, M. AU - Liskamp, R. M. J. AU - Sahl, H.-G. AU - Shadkchan, Y. AU - Osherov, N. AU - Shai, Y. JF - J. Med. Chem. PY - 2012/// VL - 55 SP - 1296 EP - 1302 DO - 10.1021/jm2014474 ER - TY - JOUR AU - Chongsiriwatana, N. P. AU - Patch, J. A. AU - Czyzewski, A. M. AU - Dohm, M. T. AU - Ivankin, A. AU - Gidalevitz, D. AU - Zuckermann, R. N. AU - Barron, A. E. JF - Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. PY - 2008/// VL - 105 SP - 2794 EP - 2799 DO - 10.1073/pnas.0708254105 ER - TY - JOUR AU - Oren, Z. AU - Shai, Y. JF - Biochemistry PY - 1997/// VL - 36 SP - 1826 EP - 1835 DO - 10.1021/bi962507l ER - TY - JOUR AU - Tew, G. N. AU - Scott, R. W. AU - Klein, M. L. AU - DeGrado, W. F. JF - Acc. Chem. Res. PY - 2010/// VL - 43 SP - 30 EP - 39 DO - 10.1021/ar900036b ER - TY - JOUR AU - Chantson, J. T. AU - Verga Falzacappa, M. V. AU - Crovella, S. AU - Metzler-Nolte, N. JF - J. Organomet. Chem. PY - 2005/// VL - 690 SP - 4564 EP - 4572 DO - 10.1016/j.jorganchem.2005.07.007 ER - TY - JOUR AU - Chantson, J. T. AU - Verga Falzacappa, M. V. AU - Crovella, S. AU - Metzler-Nolte, N. JF - ChemMedChem PY - 2006/// VL - 1 SP - 1268 EP - 1274 DO - 10.1002/cmdc.200600117 ER - TY - JOUR AU - Fränzel, B. AU - Frese, C. AU - Penkova, M. AU - Metzler-Nolte, N. AU - Bandow, J. E. AU - Wolters, D. A. JF - J. Biol. Inorg. Chem. PY - 2010/// VL - 15 SP - 1293 EP - 1303 DO - 10.1007/s00775-010-0689-z ER - TY - JOUR AU - Patra, M. AU - Gasser, G. AU - Metzler-Nolte, N. JF - Dalton Trans. PY - 2012/// VL - 41 SP - 6350 EP - 6358 DO - 10.1039/c2dt12460b ER - TY - JOUR AU - Patra, M. AU - Gasser, G. AU - Pinto, A. AU - Merz, K. AU - Ott, I. AU - Bandow, J. E. AU - Metzler-Nolte, N. JF - ChemMedChem PY - 2009/// VL - 4 SP - 1930 EP - 1938 DO - 10.1002/cmdc.200900347 ER - TY - JOUR AU - Patra, M. AU - Gasser, G. AU - Wenzel, M. AU - Merz, K. AU - Bandow, J. E. AU - Metzler-Nolte, N. JF - Eur. J. Inorg. Chem. PY - 2011/// SP - 3295 EP - 3302 DO - 10.1002/ejic.201100497 ER - TY - JOUR AU - Patra, M. AU - Gasser, G. AU - Wenzel, M. AU - Merz, K. AU - Bandow, J. E. AU - Metzler-Nolte, N. JF - Organometallics PY - 2010/// VL - 29 SP - 4312 EP - 4319 DO - 10.1021/om100614c ER - TY - JOUR AU - Wenzel, M. AU - Patra, M. AU - Albrecht, D. AU - Chen, D. Y.-K. AU - Nicolau, K. C. AU - Metzler-Nolte, N. AU - Bandow, J. E. JF - Antimicrob. Agents Chemother. PY - 2011/// VL - 55 SP - 2590 EP - 2596 DO - 10.1128/AAC.00078-11 ER - TY - JOUR AU - Patra, M. AU - Gasser, G. AU - Wenzel, M. AU - Merz, K. AU - Bandow, J. E. AU - Metzler-Nolte, N. JF - Organometallics PY - 2012/// VL - 31 SP - 5760 EP - 5771 DO - 10.1021/om201146c ER - TY - JOUR AU - Patra, M. AU - Merz, K. AU - Metzler-Nolte, N. JF - Dalton Trans. PY - 2012/// VL - 41 SP - 112 EP - 117 DO - 10.1039/c1dt10918a ER - TY - JOUR AU - Strøm, M. B. AU - Haug, B. E. AU - Skar, M. L. AU - Stensen, W. AU - Stiberg, T. AU - Svendsen, J. S. JF - J. Med. Chem. PY - 2003/// VL - 46 SP - 1567 EP - 1570 DO - 10.1021/jm0340039 ER - TY - JOUR AU - Junkes, C. AU - Wessolowski, A. AU - Farnaud, S. AU - Evans, R. W. AU - Good, L. AU - Bienert, M. AU - Dathe, M. JF - J. Pept. Sci. PY - 2008/// VL - 14 SP - 535 EP - 543 DO - 10.1002/psc.940 ER - TY - JOUR AU - Wessolowski, A. AU - Bienert, M. AU - Dante, M. JF - J. Pept. Res. PY - 2004/// VL - 64 SP - 159 EP - 169 DO - 10.1111/j.1399-3011.2004.00182.x ER - TY - JOUR AU - Dathe, M. AU - Nikolenko, H. AU - Klose, J. AU - Bienert, M. JF - Biochemistry PY - 2004/// VL - 43 SP - 9140 EP - 9150 DO - 10.1021/bi035948v ER - TY - JOUR AU - Haug, B. E. AU - Stensen, W. AU - Kalaaji, M. AU - Rekdal, Ø. AU - Svendsen, J. S. JF - J. Med. Chem. PY - 2008/// VL - 51 SP - 4306 EP - 4314 DO - 10.1021/jm701600a ER - TY - JOUR AU - Schatzschneider, U. AU - Metzler-Nolte, N. JF - Angew. Chem., Int. Ed. PY - 2006/// VL - 45 SP - 1504 EP - 1507 DO - 10.1002/anie.200504604 ER - TY - JOUR AU - Shubina, E. S. AU - Krylov, A. N. AU - Kreindlin, A. Z. AU - Rybinskaya, M. I. AU - Epstein, L. M. JF - J. Mol. Struct. PY - 1993/// VL - 301 SP - 1 EP - 5 DO - 10.1016/0022-2860(93)80225-K ER - TY - JOUR AU - Kirin, S. I. AU - Noor, F. AU - Mier, W. AU - Metzler-Nolte, N. JF - J. Chem. Educ. PY - 2007/// VL - 84 SP - 108 EP - 111 DO - 10.1021/ed084p108 ER - TY - JOUR AU - Wadhwani, P. AU - Afonin, S. AU - Ieronimo, M. AU - Buerck, J. AU - Ulrich, A. S. JF - J. Org. Chem. PY - 2006/// VL - 71 SP - 55 EP - 61 DO - 10.1021/jo051519m ER - TY - BOOK T1 - Mosby’s Medical Dictionary PB - Elsevier CY - 2009 ER - TY - BOOK AU - Zanello, P. T1 - Inorganic Electrochemistry, theory, practise and applications PY - 2003/// SP - 159 EP - 203 PB - Royal Society of Chemistry CY - Cambridge, UK ER - TY - BOOK AU - Elschenbroich, C. T1 - Organometallchemie PY - 2008/// SP - 457 EP - 458 PB - B. G. Teubner Verlag CY - Wiesbaden, Germany ER - TY - JOUR AU - Mutoh, H. AU - Masuda, S. JF - J. Chem. Soc., Dalton Trans. PY - 2002/// SP - 1875 EP - 1881 DO - 10.1039/B111486G ER - TY - JOUR AU - Schibli, D. J. AU - Epand, R. F. AU - Vogel, H. J. AU - Epand, R. M. JF - Biochem. Cell Biol. PY - 2002/// VL - 80 SP - 667 EP - 677 DO - 10.1139/o02-147 ER - TY - JOUR AU - Gopal, R. AU - Kim, Y. J. AU - Seo, C. H. AU - Hahm, K.-S. AU - Park, Y. JF - J. Pept. Sci. PY - 2011/// VL - 17 SP - 329 EP - 334 DO - 10.1002/psc.1369 ER - TY - JOUR AU - Su, Y. AU - Doherty, T. AU - Waring, A. J. AU - Ruchala, P. AU - Hong, M. JF - Biochemistry PY - 2009/// VL - 48 SP - 4587 EP - 4595 DO - 10.1021/bi900080d ER - TY - JOUR AU - Kyte, J. AU - Doolittle, R. F. JF - J. Mol. Biol. PY - 1982/// VL - 157 SP - 105 EP - 132 DO - 10.1016/0022-2836(82)90515-0 ER - TY - JOUR AU - Nandi, N. JF - J. Phys. Chem. A PY - 2003/// VL - 107 SP - 4588 EP - 4591 DO - 10.1021/jp030076s ER - TY - JOUR AU - Pathirana, S. AU - Neely, W. C. AU - Myers, L. J. AU - Vodyanoy, V. JF - J. Am. Chem. Soc. PY - 1992/// VL - 114 SP - 1404 EP - 1405 DO - 10.1021/ja00030a041 ER - TY - JOUR AU - Alakoskela, J.-M. AU - Sabatini, K. AU - Jiang, X. AU - Laitala, V. AU - Covey, D. F. AU - Kinnunen, P. K. J. JF - Langmuir PY - 2008/// VL - 24 SP - 830 EP - 836 DO - 10.1021/la702909q ER - TY - JOUR AU - Alakoskela, J.-M. AU - Covey, D. F. AU - Kinnunen, P. K. J. JF - Biochim. Biophys. Acta PY - 2007/// VL - 1768 SP - 131 EP - 145 ER - TY - JOUR AU - Nguyen, L. T. AU - Chau, J. K. AU - Perry, N. A. AU - de Boer, L. AU - Zaat, S. A. J. AU - Vogel, H. J. JF - PLoS One PY - 2010/// VL - 5 SP - e12684 DO - 10.1371/journal.pone.0012684 ER - TY - JOUR AU - Pag, U. AU - Oedenkoven, M. AU - Sass, V. AU - Shai, Y. AU - Shamova, O. AU - Antcheva, N. AU - Tossi, A. AU - Sahl, H.-G. JF - J. Antimicrob. Chemother. PY - 2008/// VL - 61 SP - 341 EP - 352 DO - 10.1093/jac/dkm479 ER - TY - JOUR AU - Sass, V. AU - Pag, U. AU - Tossi, A. AU - Bierbaum, G. AU - Sahl, H.-G. JF - Int. J. Med. Microbiol. PY - 2008/// VL - 298 SP - 619 EP - 633 DO - 10.1016/j.ijmm.2008.01.011 ER - TY - JOUR AU - Lui, Z. AU - Brady, A. AU - Young, A. AU - Rasimick, B. AU - Chen, K. AU - Zhou, C. AU - Kallenbach, N. R. JF - Antimicrob. Agents Chemother. PY - 2007/// VL - 51 SP - 597 EP - 603 DO - 10.1128/AAC.00828-06 ER - TY - JOUR AU - Page, S. M. AU - Ross, S. R. AU - Barker, P. D. JF - Future Med. Chem. PY - 2009/// VL - 1 SP - 541 EP - 559 DO - 10.4155/fmc.09.25 ER - TY - JOUR AU - Schluga, P. AU - Hartinger, C. G. AU - Egger, A. AU - Reisner, E. AU - Galanski, M. AU - Jakupec, M. A. AU - Keppler, B. K. JF - Dalton Trans. PY - 2006/// SP - 1796 EP - 1802 DO - 10.1039/b511792e ER - TY - JOUR AU - Therrien, B. AU - Süss-Fink, G. AU - Govindaswamy, P. AU - Renfrew, A. K. AU - Dyson, P. J. JF - Angew. Chem., Int. Ed. PY - 2008/// VL - 47 SP - 3773 EP - 3776 DO - 10.1002/anie.200800186 ER - TY - JOUR AU - Gasser, G. AU - Ott, I. AU - Metzler-Nolte, N. JF - J. Med. Chem. PY - 2011/// VL - 54 SP - 3 EP - 25 DO - 10.1021/jm100020w ER - TY - JOUR AU - Rademaker-Lakhai, J. M. AU - van den Bongard, D. AU - Pluim, D. AU - Beijnen, J. H. AU - Schellens, J. H. M. JF - Clin. Cancer Res. PY - 2004/// VL - 10 SP - 3717 EP - 3727 DO - 10.1158/1078-0432.CCR-03-0746 ER - TY - JOUR AU - Lentz, F. AU - Drescher, A. AU - Lindauer, A. AU - Henke, M. AU - Hilger, R. A. AU - Hartinger, C. G. AU - Scheulen, M. E. AU - Dittrich, C. AU - Keppler, B. K. AU - Jaehde, U. JF - Anti-Cancer Drugs PY - 2009/// VL - 20 SP - 97 EP - 103 DO - 10.1097/CAD.0b013e328322fbc5 ER - TY - JOUR AU - Hartinger, C. G. AU - Zorbas-Seifried, S. AU - Jakupec, M. A. AU - Kynast, B. AU - Zorbas, H. AU - Keppler, B. K. JF - J. Inorg. Biochem. PY - 2006/// VL - 100 SP - 891 EP - 904 DO - 10.1016/j.jinorgbio.2006.02.013 ER - TY - JOUR AU - Hartinger, C. G. AU - Jakupec, M. A. AU - Zorbas-Seifried, S. AU - Groessl, M. AU - Egger, A. AU - Berger, W. AU - Zorbas, H. AU - Dyson, P. J. AU - Keppler, B. K. JF - Chem. Biodiversity PY - 2008/// VL - 5 SP - 2140 EP - 2155 DO - 10.1002/cbdv.200890195 ER - TY - JOUR AU - Groessl, M. AU - Reisner, E. AU - Hartinger, C. G. AU - Eichinger, R. AU - Semenova, O. AU - Timerbaev, A. R. AU - Jakupec, M. A. AU - Arion, V. B. AU - Keppler, B. K. JF - J. Med. Chem. PY - 2007/// VL - 50 SP - 2185 EP - 2193 DO - 10.1021/jm061081y ER - TY - JOUR AU - Harden, J. AU - Diorio, N. AU - Petrov, A. G. AU - Jakli, A. JF - Phys. Rev. E PY - 2009/// VL - 79 SP - 011701 DO - 10.1103/PhysRevE.79.011701 ER - TY - JOUR AU - Brogden, K. A. JF - Nat. Rev. Microbiol. PY - 2005/// VL - 3 SP - 238 EP - 250 DO - 10.1038/nrmicro1098 ER - TY - GEN N1 - M07-A8, Vol. 29, No. 2; Methods for Dilution Antimicrobial Susceptibility Tests for Bacteria That Grow Aerobically; Approved Standard – 8th edition, Clinical and Laboratory Standards Institute, Wayne, Pennsylvania, USA, 2009. ER - TY - JOUR AU - Giacometti, A. AU - Cirioni, O. AU - Barchiesi, F. AU - Del Prete, M. S. AU - Fortuna, M. AU - Caselli, F. AU - Scalise, G. JF - Antimicrob. Agents Chemother. PY - 2000/// VL - 44 SP - 1694 EP - 1696 DO - 10.1128/AAC.44.6.1694-1696.2000 ER - TY - JOUR AU - Bernhardt, G. AU - Reile, H. AU - Birnböck, H. AU - Spruß, T. AU - Schönenberger, H. JF - J. Cancer Res. Clin. Oncol. PY - 1992/// VL - 118 SP - 35 EP - 43 DO - 10.1007/BF01192309 ER - TY - JOUR AU - Neukamm, M. J. AU - Pinto, A. AU - Metzler-Nolte, N. JF - Chem. Commun. PY - 2008/// SP - 232 EP - 234 DO - 10.1039/b712886j ER -